میخوای موتور برق بخری ولی نمیدونی چی بخری؟؟

 

تو این مقاله بهتون کمک میکنم که چطوری برحسب نیاز و لازمه کارتون بتونید بهترین موتور برق رو انتخاب کنید.

موتور برق چیه؟؟؟

سلام! تو این مقاله میخوام به طور کلی راجب اینکه موتور برق چیه، چه کارایی داره، انواعش کدومه رو براتون کامل توضیح بدم. خب، بذار یه جور دیگه برات بگم که موتور برق چیه و چه مدل‌هایی داره.
فرض کن یهو برق خونتون میره، مخصوصاً تو اوج گرما که همه کولر روشن کردن و شبکه برق کم میاره. برای خیلیا ممکنه چند ساعت بی برقی اذیت کننده نباشه، ولی برای یه سری جاها مثل مغازه ها، کارخونه ها یا جاهایی که کارشون به برق وصله، قطعی برق خسارت سنگینی به بار میاره. یا یه جایی مثل بیمارستانها که نیاز مبرم به برق دارن برای نجات زندگی آدما.

واسه همین خیلی از اینجور آدما دنبال یه راه حل میگردن که اگه برق رفت، یه منبع برق دیگه داشته باشن. یکی از این راه حل ها استفاده از یه دستگاهیه به اسم ژنراتور برق یا همون موتور ژنراتور. ما تو زبون خودمونی بهش میگیم موتور برق. البته فقط برای وقتایی که برق میره نیست که موتور برق به درد میخوره. تصور کن یه جایی هستی که اصلاً برق نیست، مثلاً یه منطقه دورافتاده یا یه شغلی داری که همیشه در حال حرکتی (مثل یه دستفروش سیار که به یه وسیله برقی نیاز داره). تو اینجور جاها هم موتور برق خیلی کار راه اندازه.

 

حالا تو این مطلب میخوایم دقیق تر ببینیم که اصلاً این موتور برق چیه و چه جور مدل هایی داره. پس با ما همراه باش!

تصور کن یه وسیله داری که یه جورایی مثل یه نیروگاه کوچیک عمل می‌کنه، ولی نه با اون عظمت و پیچیدگی. این وسیله اسمش موتور برق یا به قول فنّی‌ها مولد الکتریکی هست.
کاری که این موتور برق انجام می‌ده اینه که یه جور انرژی رو می‌گیره و یه جور دیگه تحویل می‌ده. دقیقاً مثل این می‌مونه که بنزین می‌ریزی تو ماشین و ماشین حرکت می‌کنه. اینجا هم شما گاز، بنزین یا گازوئیل رو به موتور برق می‌دین (اینا سوختش هستن) و اون در عوضش برق تولید می‌کنه!

حالا این کارو چطوری انجام می‌ده؟ یه جورایی با بازی مغناطیس و برق. یه میدان مغناطیسی داره، یه میدان الکتریکی هم داره و یه سری سیم‌پیچ هم توش هست. اینا با هم تعامل می‌کنن و یه جریانی به وجود میارن که همون برقیه. دقیقاً مثل یه شعبده‌بازی نامرئی!
یه نکته جالب هم اینه که تو بعضی جاها، مثلاً تو ترمز قطارها، یه جور دیگه‌اش هم کار می‌کنه. اونجا موتور برقی که برای حرکت قطار استفاده می‌شه، وقتی ترمز می‌گیره، می‌تونه برعکس عمل کنه و انرژی حرکتی رو دوباره تبدیل به برق کنه! خیلی باحاله، نه؟

یه اصطلاح دیگه هم هست که ممکنه شنیده باشی: موتور ژنراتور. معمولاً وقتی تو بازار راجع به موتور برق‌های کوچیک و قابل حمل که با هوا خنک می‌شن حرف می‌زنن، بهشون می‌گن موتور ژنراتور. پس اگه این اسم رو هم شنیدی، بدون که منظور همون موتور برقیه، فقط یه جور دیگه صداش می‌کنن.
خلاصه که موتور برق یه دستگاه خیلی کاربردیه که می‌تونه انرژی سوخت رو بگیره و به برق تبدیل کنه و تو خیلی جاها به دادمون برسه، چه وقتی برق نیست و چه وقتی اصلاً به برق دسترسی نداریم.

 

خب، حالا بریم سراغ این که اصلاً این موتور برق به چه دردی می‌خوره و کجاها ازش استفاده می‌کنن:

خیلی ساده بخوام بگم، هر جا که به برق نیاز داشته باشیم، می‌تونیم از موتور برق استفاده کنیم. یعنی اگه برق نباشه یا دسترسی بهش سخت باشه، موتور برق میاد وسط و کار رو راه میندازه. یه جورایی مثل یه منبع برق سیار یا یه برق پشتیبان می‌مونه.

حالا این “هر جا”یی که گفتم، خیلی جاها رو شامل می‌شه.

مراکز صنعتی: تصور کن یه کارخونه بزرگ که تمام دستگاه‌هاش با برق کار می‌کنن. اگه یهو برق بره، تولیدشون کلاً متوقف می‌شه و کلی ضرر می‌کنن. اینجا موتور برق‌های قوی به عنوان برق اضطراری وارد عمل می‌شن و اجازه نمی‌دن کارخونه بخوابه.
بیمارستان‌ها: تو بیمارستان که دیگه قضیه خیلی حساس‌تره. دستگاه‌های حیاتی هستن که نباید حتی یه لحظه هم از کار بیفتن. موتور برق تو بیمارستان‌ها یه جور نجات‌دهنده است و برق لازم برای این دستگاه‌ها رو تامین می‌کنه تا جون آدما به خطر نیفته.
هتل‌ها: یه هتل پر از مهمون رو تصور کن که یهو برقش قطع بشه. تاریکی، از کار افتادن آسانسور، سیستم تهویه و خیلی چیزای دیگه می‌تونه حسابی مهمونا رو کلافه کنه. موتور برق تو هتل‌ها باعث می‌شه که این مشکلات به حداقل برسه و سرویس‌دهی ادامه پیدا کنه.
منازل: تو خونه هم خیلی وقتا قطعی برق دردسرسازه. ممکنه وسط یه فیلم دیدن باشی، یا کارت با کامپیوتر گیر باشه، یا حتی وسیله‌های سرمایشی و گرمایشی از کار بیفتن. موتور برق‌های کوچیک‌تر برای خونه‌ها می‌تونن تو اینجور مواقع یه نعمت باشن و حداقل روشنایی و کارکرد وسایل ضروری رو تامین کنن.

البته کاربردهای موتور برق فقط به اینا محدود نمی‌شه. خیلی جاهای دیگه هم هستن که ازش استفاده می‌کنن، مثلاً تو ساخت و ساز که ممکنه هنوز برق کشی نشده باشه، برای روشن کردن ابزار و دستگاه‌ها؛ تو باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی برای پمپ کردن آب؛ تو مسافرت‌ها و کمپینگ‌ها برای داشتن یه منبع برق کوچیک و قابل حمل؛ و خیلی موارد دیگه.

پس به طور خلاصه، هر جا که به برق نیاز باشه و برق اصلی در دسترس نباشه یا احتمال قطعی وجود داشته باشه، موتور برق یه راه حل خیلی خوب و کاربردیه.

خب حالا بذار این دسته‌بندی موتور برق‌ها رو یه جور دیگه برات بگم، انگار داریم با هم گپ می‌زنیم و می‌خوام کاربرد هر کدوم رو ساده و با مثال برات روشن کنم

 موتور برق‌های “با کلاس” یا “رفیق سفر”: موتور برق کیفی

تصورش کن: داری با دوستات می‌ری به دل طبیعت، چادر زدین و می‌خواین یه شب باحال رو بگذرونین. خب، یه سری وسیله برقی هم ممکنه داشته باشین، مثل چراغ قوه قوی، یه سیستم صوتی کوچیک، یا حتی بخواین گوشیتون رو شارژ کنین.
اینجا کی به کار میاد؟ موتور برق کیفی! اینا کوچولو موچولو و جمع و جورن، راحت میشه بلندشون کرد و با خودت اینور اونور برد.
ویژگی باحالشون چیه؟ خیلی کم سروصدا می‌کنن و دود و دم زیادی هم ندارن، انگار نه انگار یه نیروگاه کوچیک کنارت روشنه! واسه همین بهشون می‌گن “با محیط زیست سازگارن”. پس اگه دنبال یه موتور برق “تمیز” می‌گردی، اینا بهترین انتخابن برای پیک نیک و مسافرت.
 موتور برق‌های “آقا بالاسر خونه”: موتور برق خانگی

تصورش کن: یه روز گرم تابستونی نشستی تو خونه، کولر داره حسابی خنکت می‌کنه که یهو… خاموشی! حالا دیگه نه کولر داری، نه چراغ، نه تلویزیون. خیلی رو اعصابه، نه؟
اینجا کی به کار میاد؟ موتور برق خانگی! اینا یه کم قوی‌تر از مدل‌های کیفی هستن و طراحی شدن که تو خونه به دادت برسن.
چیکار می‌کنن؟ وقتی برق اصلی میره، اینا روشن می‌شن و برق وسایل ضروری خونه رو تامین می‌کنن. مثلاً می‌تونن یخچال رو روشن نگه دارن که مواد غذاییت خراب نشه، چراغ‌ها رو روشن کنن که تو تاریکی نمونی، و حتی بعضی مدل‌ها می‌تونن کولر یا پمپ آب رو هم راه بندازن. داشتن یه موتور برق خانگی یعنی تو خونه‌ت آسایش و امنیت بیشتری داری و دیگه از قطعی برق زیاد اذیت نمی‌شی.

 موتور برق‌های “غول صنعتی”: موتور برق صنعتی

تصورش کن: یه کارخونه بزرگ با کلی دستگاه و ماشین‌آلات پیچیده که همه‌شون با برق کار می‌کنن. یا یه بیمارستان که دستگاه‌های حساسش باید 24 ساعته روشن باشن.
اینجا کی به کار میاد؟ موتور برق صنعتی! اینا دیگه شوخی ندارن، خیلی قوی و پرقدرتن و می‌تونن برق یه سازمان بزرگ رو تامین کنن.
چرا اینقدر مهم هستن؟ تو صنعت، موتور برق یه جورایی یه انقلاب به پا کرده. раньше برای اینکه یه دستگاه کار کنه، باید با کلی تسمه و چرخ‌دنده و لوله به یه موتور مرکزی وصل می‌شد. ولی حالا هر دستگاه می‌تونه موتور برق خودشو داشته باشه. اینجوری هم کنترلش راحت‌تره و هم انرژی کمتری هدر می‌ره. تو کشاورزی هم همینطوره، دیگه لازم نیست حیوون بار سنگین بکشه یا آدم با دست آب بکشه، موتور برق کار رو خیلی راحت‌تر کرده.

موتور برق‌های “یه جا نشین”: موتور برق ثابت

تصورش کن: یه ساختمون بزرگ، مثل یه مجتمع مسکونی یا یه مرکز تجاری. اینجور جاها همیشه به یه عالمه برق نیاز دارن.
اینجا کی به کار میاد؟ موتور برق ثابت! اینا دیگه چرخ ندارن که اینور اونور ببریشون، یه جا ثابت نصب می‌شن و کل برق اون مجموعه رو تامین می‌کنن.
فرقشون با بقیه چیه؟ معمولاً خیلی قوی‌تر از بقیه مدل‌ها هستن و خب، به خاطر قدرتشون و اینکه ثابت هستن، قیمتشون هم معمولاً بالاتره. اینا مثل یه نیروگاه اختصاصی برای اون ساختمون عمل می‌کنن و خیال همه رو راحت می‌کنن که همیشه برق دارن.
امیدوارم اینجوری بهتر و ملموس‌تر شده باشه! هر کدوم از این موتور برق‌ها برای یه جور کاری طراحی شدن و بسته به نیازمون می‌تونیم بهترینشون رو انتخاب کنیم.

خیلی خب، حالا می‌خوایم ببینیم موتور برق‌های اضطراری از چه نظرایی با هم فرق دارن و چه مدل‌هایی دارن. فرض کن می‌خوای یه وسیله بگیری که وقتی برق رفت، به کارت بیاد. اول باید ببینی چه چیزایی برات مهمه، درست مثل وقتی می‌خوای ماشین بخری!

این موتور برق‌ها رو معمولاً از چهار تا زاویه نگاه می‌کنن و دسته‌بندی می‌کنن:
چی می‌خورن؟ (نوع سوخت مصرفی)
چطوری روشن می‌شن؟ (نوع روشن شدن)
رو چی سوارن؟ (شاسی)
چقدر برق میدن؟ (ولتاژ خروجی)

حالا بریم سراغ اولیش که خیلی هم مهمه:

موتور برق‌ها بر اساس اینکه چی می‌خورن، چند مدلن؟

وقتی می‌خوای موتور برق بخری، یکی از مهم‌ترین سوالایی که باید از خودت بپرسی اینه که “این دستگاه با چی کار می‌کنه؟ چه سوختی می‌خوره؟” بر همین اساس، سه جور موتور برق داریم:

1. موتور برق‌های “گازوئیل خور” یا “دیزلی”:
تصورش کن: یه ماشین سنگین یا یه تراکتور که با گازوئیل کار می‌کنه. موتور برق دیزلی هم همینه، گازوئیل می‌خوره و برق تولید می‌کنه. بهش می‌گن دیزل ژنراتور.
ویژگی‌هاشون چیه؟ معمولاً بزرگ‌تر و پرسروصداتر از بقیه هستن، ولی در عوض خیلی بادوام‌تر و قوی‌ترن و راندمان بالاتری دارن (یعنی با یه مقدار سوخت بیشتر کار می‌کنن). واسه همین بیشتر برای جاهایی که به برق خیلی زیاد نیاز دارن استفاده می‌شن، مثل کارخونه‌های بزرگ. موتور برق‌های خیلی قوی رو معمولاً فقط به صورت دیزلی می‌سازن. اگه دنبال بهترین مارک‌های دیزل ژنراتور تو ایران می‌گردی یا می‌خوای قیمت ارزون دیزل ژنراتور رو بدونی، می‌تونی یه سر به یه سایت‌هایی بزنی که تو این کار تخصص دارن.

2. موتور برق‌های “بنزین دوست”:
تصورش کن: یه موتور سیکلت یا یه ماشین معمولی که با بنزین کار می‌کنه. موتور برق بنزینی هم همینه.
چرا محبوبن؟ اینا از همه مدل‌ها رایج‌ترن و برای جاهایی که دسترسی به گاز نیست خیلی خوبن.
یه نکته مهم: چون بنزین می‌سوزونن، یه سری گاز مثل اکسید کربن و دی اکسید کربن تولید می‌کنن که خطرناکن. واسه همین حتماً باید تو فضای باز ازشون استفاده کنی که باعث خفگی نشه. اگه دنبال بهترین مارک‌های موتور برق بنزینی تو ایران می‌گردی یا می‌خوای یه موتور برق بنزینی باکیفیت بخری، می‌تونی تو سایت‌های مربوطه پیداشون کنی.

3. موتور برق‌های “گاز سوز”:
تصورش کن: یه بخاری خونگی که با گاز شهری کار می‌کنه. موتور برق گازسوز هم همینطوره، با گاز کار می‌کنه و برق تولید می‌کنه.
مزایاش چیه؟ چون گاز می‌سوزونه، معمولاً کم‌مصرف‌تره و آلودگی کمتری تولید می‌کنه. همچنین، هزینه‌ی سوختش هم معمولاً ارزون‌تر از بنزینه. یه مزیت دیگه‌اش هم اینه که چون بنزین نداره، امنیت بیشتری داره و عمرش هم معمولاً طولانی‌تره.
عیبش چیه؟ مهم‌ترین مشکلش اینه که همه‌جا به راحتی به گاز دسترسی نیست. واسه همین ممکنه تامین سوختش یه کم دردسر داشته باشه. ولی در کل، ساختار این موتورها طوریه که کم مصرف باشن و آلودگی کمتری تولید کنن.

پس موقع خرید موتور برق اضطراری، اول از همه باید ببینی کدوم نوع سوخت برات راحت‌تر و به‌صرفه‌تره و با شرایطت جور درمیاد. اینجوری می‌تونی انتخاب درستی داشته باشی.

باشه، حالا ببینیم این موتور برق‌ها چطوری روشن می‌شن، انگار می‌خوایم ببینیم کدومشون با یه اشاره روشن می‌شن و کدومشون یه کم ناز دارن!

موتور برق‌ها از نظر اینکه چطوری استارت می‌خورن، سه دسته‌ان:

1. موتور برق‌های “هندل بزن روشن شو”: موتور برق هندلی
تصورش کن: یه موتور قدیمی یا یه چرخ گوشت دستی که باید یه دسته رو بچرخونی تا روشن بشه. موتور برق هندلی هم همینه، برای روشن کردنش باید یه طناب (همون هندل) رو با دست بکشی تا موتور شروع به کار کنه.
کجاها پیدا می‌شن؟ بیشتر تو موتور برق‌های بنزینی کوچیک این مدلی هست.
نکته مهم: روشن کردنش یه کم زور بازو می‌خواد و باید حواست باشه که هندل یه قسمت حساسه و نباید خیلی محکم بکشی که خراب بشه.

2. موتور برق‌های “یه دکمه بسه”: موتور برق استارتی
تصورش کن: یه ماشین که با چرخوندن سویچ یا زدن یه دکمه روشن می‌شه. موتور برق استارتی هم همینطوره، یه دکمه استارت داره و با کمک یه باتری روشن می‌شه.
کی از اینا استفاده می‌کنه؟ معمولاً تو موتور برق‌های بزرگ‌تر این سیستم رو می‌ذارن. کافیه سویچ رو بچرخونی یا دکمه رو بزنی تا برق باتری موتور رو روشن کنه.

یه جورایی ترکیبی هم هست: جالبه بدونی که تقریباً همه موتور برق‌ها یه هندل هم دارن، حتی اونایی که استارتی هستن. اینجوری اگه باتری خالی کرد، می‌تونی با هندل هم روشنش کنی. پس بعضی موتور برق‌ها هم استارتی هستن و هم هندلی.

3. موتور برق‌های “خودکار و بی‌دردسر”: مکانیزم راه اندازی اتوماتیک (ATS)
تصورش کن: تو یه ساختمون نشستی که یهو برق می‌ره. لازم نیست بری دنبال موتور برق و روشنش کنی. این مدل موتور برق‌ها یه تابلو فرمان هوشمند (ATS) دارن.
چطوری کار می‌کنن؟ وقتی برق قطع می‌شه، این تابلو خودش به موتور برق دستور می‌ده روشن شه. بعد از چند ثانیه (مثلاً 10 ثانیه)، موتور برق اتوماتیک روشن می‌شه و برق ساختمون رو تامین می‌کنه.
کجاها خیلی به درد می‌خورن؟ جاهایی که نباید حتی یه لحظه هم برق بره، مثل بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، فروشگاه‌ها، سالن‌های ورزشی و کارگاه‌های کوچیک صنعتی. اگه بپرسی اینا کجاها کاربرد دارن، دقیقاً همین جاها رو می‌تونیم مثال بزنیم.
پس موقع خرید موتور برق، به این هم فکر کن که روشن کردنش برات چقدر مهمه و کدوم روش راحت‌تره. اگه یه موتور برق کوچیک برای خونه می‌خوای، هندلی هم کارتو راه می‌ندازه. ولی اگه یه جای مهم مثل بیمارستان داری، حتماً باید سراغ مدل‌های اتوماتیک بری که خیالت راحت باشه

 

 

خیلی خب، حالا ببینیم این موتور برق‌ها از نظر “قیافه” و “لباس” چطوری دسته‌بندی می‌شن! منظورم همون شاسی یا بدنه‌شونه. از این نظر، دو مدل اصلی داریم:

1. موتور برق‌های “با اتاقک” یا “سایلنت پوش”: موتور برق کانوپی دار
تصورش کن: یه موتور برق گذاشتی تو یه جعبه یا یه اتاقک مخصوص. به این جعبه یا اتاقک می‌گن کانوپی یا اتاق سایلنت.
چرا این اتاقک مهمه؟ خب، موتور برق‌ها معمولاً یه کم پرسروصدا هستن، مخصوصاً اونایی که بزرگ‌ترن. این صدا می‌تونه خیلی آزاردهنده باشه، مثل صدای بلند یه ماشین قدیمی. کانوپی میاد این صدا رو تا حد زیادی کم می‌کنه و باعث می‌شه موتور برق سایلنت‌تر کار کنه.

کجاها خیلی به درد می‌خورن؟ جاهایی که سکوت مهمه، مثل ساختمون‌های مسکونی، بیمارستان‌ها، هتل‌ها و کلاً جاهایی که آدما زندگی می‌کنن یا کار می‌کنن. تو این جور جاها، داشتن یه موتور برق سایلنت یه مزیت خیلی بزرگه و از شکایت همسایه‌ها جلوگیری می‌کنه! به این مدل‌ها موتور برق سایلنت هم می‌گن.

2. موتور برق‌های “لخت و عور” یا “اوپن”: موتور برق بدون کانوپی
تصورش کن: یه موتور برق که همه قطعاتش دیده می‌شه و هیچ پوششی نداره. به اینا می‌گن موتور برق بدون کانوپی یا اوپن.
چرا بعضیا این مدلی هستن؟ معمولاً ارزون‌تر از مدل‌های کانوپی دار هستن و دسترسی به قطعاتشون برای تعمیر و نگهداری راحت‌تره.

کجاها استفاده می‌شن؟ بیشتر تو جاهای صنعتی که صدا خیلی مهم نیست یا موتور برق رو یه جای دور از محل کار آدما می‌ذارن. مثلاً ممکنه یه موتور برق قوی تا 15 کیلووات رو بدون کانوپی تو یه کارخونه بذارن و چون فاصله‌شون با کارگرها زیاده (مثلاً 7 متر)، صداش زیاد اذیت نمی‌کنه و نیازی به اتاقک سایلنت نیست.

پس موقع خرید موتور برق، به این هم فکر کن که صداش برات چقدر مهمه. اگه می‌خوای تو یه محیط مسکونی یا آروم ازش استفاده کنی، حتماً مدل کانوپی دار بگیر. ولی اگه صداش مهم نیست و دنبال یه مدل ارزون‌تر می‌گردی، مدل بدون کانوپی هم می‌تونه کارتو راه بندازه.

باشه، حالا می‌رسیم به یه بحث تخصصی‌تر ولی بازم سعی می‌کنم ساده برات بگم: ولتاژ خروجی موتور برق. این یعنی اون برقی که موتور برق تولید می‌کنه، چه جور برقیه و برای چه وسایلی مناسبه.

وقتی صحبت از برقی که از پریزهای خونمون میاد یا برقی که تو کارخونه‌ها استفاده می‌شه، وسط می‌آد، حتماً یه اصطلاحاتی مثل تک فاز و سه فاز رو شنیدی. موقع خرید موتور برق باکیفیت هم این سوال برات پیش میاد که کدومش به درد کارت می‌خوره.
اول از همه باید ببینی چه جور وسایلی رو می‌خوای با موتور برق روشن کنی. این خیلی مهمه!

برای کارهای کوچیک و خونه: اگه می‌خوای برای روشنایی خونه، یخچال، تلویزیون یا یه سری وسایل برقی معمولی از موتور برق استفاده کنی، موتور برق تک فاز معمولاً بهترین انتخابه.
برای کارگاه و صنعت و وسایل سنگین: اگه تو کارگاه یا کارخونه کار می‌کنی و دستگاه‌های بزرگ و قوی داری که به برق بیشتری نیاز دارن، احتمالاً باید سراغ موتور برق سه فاز بری.

حالا ببینیم این تک فاز و سه فاز دقیقاً چی هستن:

1. موتور برق تک فاز (مثل برق خونه‌مون):
تصورش کن: همون برقی که از پریزهای دیوارهای خونتون می‌گیری. تو ایران، این برق معمولاً 220 ولت قدرت داره و یه جورایی مثل یه موج سینوسی بالا و پایین می‌ره (بهش می‌گن متناوب).
سیم‌کشی‌اش چطوریه؟ تو برق تک فاز، دو تا سیم اصلی داریم: یکی سیم فاز که همون برق 220 ولت رو حمل می‌کنه، و یکی سیم نول که یه جور سیم برگشته. یه موتور برق تک فاز باکیفیت هم دقیقاً همین شکلی برق تولید می‌کنه.
2. موتور برق سه فاز (برق قوی برای کارگاه‌ها):
تصورش کن: یه جور برق قوی‌تر که انگار سه تا موج برق تک فاز با هم قاطی شدن و دارن با یه نظم خاصی می‌چرخن. ولتاژ برق سه فاز معمولاً 380 ولت هست.
سیم‌کشی‌اش چطوریه؟ تو برق سه فاز، سه تا سیم فاز داریم که هر کدوم یه موج برق رو حمل می‌کنن، و یه سیم نول هم داریم. این سه تا فاز با یه کلید سه فاز کوچیک (مینیاتوری سه فاز) وارد سیستم می‌شن.
کی به درد می‌خوره؟ وقتی دستگاه‌هایی داری که برق 380 ولت مصرف می‌کنن (مثل خیلی از دستگاه‌های صنعتی و سنگین)، باید از موتور برق سه فاز استفاده کنی که قدرتش به اونا برسه.
یه جورایی همه‌کاره: یه نکته جالب اینه که اگه موتور برق سه فاز داشته باشی، می‌تونی همزمان برق تک فاز هم ازش بگیری. کافیه یکی از سیم‌های فاز رو با سیم نول جداگانه وصل کنی و برای وسایل معمولی خونگی هم ازش استفاده کنی.

پس موقع انتخاب موتور برق، اول ببین چه وسایلی داری و به چه ولتاژی نیاز دارن. اگه بیشتر وسایلت معمولی خونه هستن، تک فاز کارت رو راه می‌ندازه. ولی اگه دستگاه‌های صنعتی داری، حتماً باید سه فاز بگیری. اینجوری مطمئن می‌شی که موتور برق مناسب با نیازت رو انتخاب کردی.

 

خب، حالا می‌خوایم ببینیم این موتور برق از چه قسمت‌هایی درست شده، انگار داریم یه اسباب‌بازی پیچیده رو باز می‌کنیم و می‌بینیم توش چی داره!

یه موتور برق ساده، چند تا قسمت اصلی داره که با هم کار می‌کنن تا برق تولید بشه:

1. موتور (قلب تپنده):
کارش چیه؟ این قسمت، انرژی مکانیکی رو تامین می‌کنه، یعنی یه جور نیروی چرخشی تولید می‌کنه. موتور، جون اصلی موتور برقه و همون جاییه که انرژی بنزین، گازوئیل یا گاز به حرکت تبدیل می‌شه.
هرچی قوی‌تر، برق بیشتر: هرچی توان این موتور بیشتر باشه، یعنی زور بیشتری داشته باشه، برق بیشتری هم می‌تونه تولید کنه.

2. دستگاه تولید برق متناوب (آلترناتور – همون دینام خودمون):
کارش چیه؟ این قسمت، اون نیروی چرخشی (انرژی مکانیکی) که موتور تولید کرده رو می‌گیره و به برق تبدیل می‌کنه. یه جورایی مثل دینام ماشین عمل می‌کنه.

3. سیستم سوخت (شکم دستگاه):
کارش چیه؟ این قسمت، سوخت (بنزین، گازوئیل یا گاز) رو به موتور می‌رسونه تا اون بتونه کار کنه. بسته به اینکه سوخت موتور برق چیه، این سیستم فرق می‌کنه.
بنزینی‌ها و گازوئیلی‌ها: یه مخزن دارن که سوخت توش ذخیره می‌شه. جالبه که معمولاً مخزن گازوئیلی‌ها کوچیک‌تر از بنزینی‌هاست. حجم مخزن باید جوری باشه که حداقل 10 ساعت با نصف قدرت موتور بتونه کار کنه.
گازی‌ها: دیگه مخزن ندارن و مستقیم به لوله گاز وصل می‌شن.

4. تنظیم کننده ولتاژ (مغز الکترونیکی):
کارش چیه؟ این قطعه، ولتاژ (همون قدرت برق) خروجی از موتور برق رو تنظیم می‌کنه و برق AC (همون برق پریز) رو می‌تونه به DC (مثل برق باتری) تبدیل کنه و برعکس. وظیفه‌اش اینه که مقدار برق خروجی رو متعادل نگه داره و اگه نوسان اومد، جریان رو قطع کنه که وسایلت نسوزن.

5. پنل کنترل (فرمون دستگاه):
کارش چیه؟ با این قسمت می‌تونیم موتور برق رو روشن و خاموش کنیم و تنظیمات مختلفش رو انجام بدیم.

6. سیستم روغن کاری (روان کننده مفاصل):
کارش چیه؟ وقتی موتور برق برای مدت طولانی کار می‌کنه، قطعات داخلش ساییده می‌شن. روغن کاری مثل این می‌مونه که به مفاصل یه دستگاه روغن بزنی تا راحت‌تر حرکت کنن و خراب نشن. این سیستم، قطعات موتور رو چرب می‌کنه تا سایش کم بشه و عمر دستگاه بیشتر بشه.

7. سیستم سردسازی (خنک کننده):
کارش چیه؟ موتور برق موقع کار خیلی داغ می‌شه. سیستم سردسازی وظیفه داره قطعات رو خنک کنه تا خراب نشن. بیشتر موتور برق‌ها با هوا خنک می‌شن، مثل فن کامپیوتر.

8. خروجی‌ها (پریزهای برق):
کارش چیه؟ این قسمت همون پریزهایی هستن که برق تولید شده از موتور برق رو به وسایل برقی شما می‌رسونن. بیشتر موتور برق‌ها هم خروجی AC (برای وسایل معمولی) دارن و هم خروجی DC (مثلاً برای شارژ باتری). تعداد این پریزها هم می‌تونه فرق کنه.

اینا اجزای اصلی یه موتور برق ساده هستن. البته مدل‌های پیشرفته‌تر ممکنه قطعات بیشتری هم داشته باشن، ولی اینا بیس کار رو تشکیل می‌دن.

 

 

خب، حالا می‌خوایم ببینیم وقتی می‌خوای موتور برق بخری، باید حواست به چه چیزایی باشه که یه انتخاب درست و حسابی بکنی، انگار داری یه یار همیشگی برای وقت بی برقی انتخاب می‌کنی!

وقتی می‌خوای موتور برق بخری، این چند تا نکته رو خوب تو ذهنت نگه دار:

1. کجا می‌خوای ازش استفاده کنی؟ (تعیین مکان)
اول بپرس از خودت: این موتور برق رو برای کجای می‌خوای؟ خونه؟ مغازه؟ کارگاه؟ باغ؟ یه جای اداری؟
چرا مهمه؟ چون موتور برقی که برای یه خونه کوچیک مناسبه، ممکنه برای یه کارگاه بزرگ جواب نده.

2. کی می‌خوای ازش استفاده کنی؟ (تعیین زمان)
فقط وقت بی برقی؟ (موقت): اگه فقط برای چند ساعت قطعی برق تو تابستون یا مواقع اضطراری می‌خوای، یه مدل با توان متوسط که 8 تا 10 ساعت کار کنه کافیه.
همیشه برق نداری؟ (دائم): اگه جایی هستی که اصلاً برق نیست (مثل یه باغ دورافتاده) و موتور برق باید دائم کار کنه، باید یه مدل قوی‌تر بگیری که فشار روش نیاد و عمرش بیشتر بشه. مثلاً اگه 5 کیلووات برق نیاز داری، یه موتور 8 کیلوواتی بگیر که راحت‌تر کار کنه.

3. چقدر برق لازم داری؟ (تعیین توان)
لیست کن: همه وسایل برقی که می‌خوای با موتور برق روشن کنی رو لیست کن (یخچال، تلویزیون، چراغ، کامپیوتر و…).
توان هر کدوم رو پیدا کن: معمولاً پشت هر وسیله برقی یه برچسب هست که توان مصرفی‌اش رو نوشته (مثلاً 100 وات، 500 وات).
همه رو جمع بزن: توان همه وسایلی که می‌خوای همزمان روشن کنی رو با هم جمع کن.
یه کم بیشتر بگیر: یه مقدار بیشتر از جمع کل در نظر بگیر که به موتور برق فشار نیاد. برای خونه معمولاً یه موتور 3000 تا 6500 واتی کافیه.

4. برقش صاف و بی‌نوسان باشه؟ (جریان یکسان)
وسایل حساس داری؟ اگه وسایلی داری که به نوسانات برق حساسن (مثل کامپیوتر، تلویزیون‌های جدید، دستگاه‌های پزشکی)، حتماً سراغ موتور برق‌هایی برو که سیستم AVR دارن. این سیستم، برق رو صاف و یکدست می‌کنه و از خراب شدن وسایلت جلوگیری می‌کنه.

5. کجا می‌ذاریش؟ (محل قرارگیری)
بیرون از خونه؟ اگه موتور برق رو بیرون می‌ذاری، بهتره مدل کانوپی دار (با اتاقک) بگیری که از بارون و آفتاب و سر و صدا محافظت بشه و عمرش بیشتر بشه.

6. چطوری روشن می‌شه؟ (مکانیزم روشن و خاموش شدن)
هندل بزنی یا دکمه بزنی؟ موتور برق‌های استارتی (با دکمه) راحت‌تر روشن می‌شن نسبت به مدل‌های هندلی (دستی). موقع خرید به این هم دقت کن.

7. راحت جابه‌جا می‌شه؟ (تجهیزات جابه‌جایی)
چرخ و دسته داره؟ اگه ممکنه لازم بشه موتور برق رو جابه‌جا کنی، حتماً مدلی رو انتخاب کن که چرخ و دسته داشته باشه تا راحت‌تر بتونی حرکتش بدی و پول اضافی برای چرخ و دسته ندی.

8. چه سوختی می‌خوره؟ (سوخت مورد استفاده)
گاز شهری داری؟ اگه به گاز دسترسی داری و استفاده‌ات موقتیه، موتور برق گازسوز می‌تونه بهترین گزینه باشه.
بنزین دم دستته؟ اگه بنزین راحت‌تر پیدا می‌شه و استفاده‌ات موقتیه، موتور برق بنزینی خوبه.
برق دائم می‌خوای و گاز و بنزین گرونه؟ اگه برای مدت طولانی به برق نیاز داری، موتور برق گازوئیلی (دیزلی) می‌تونه به‌صرفه‌تر باشه.

9. چقدر بنزین توش جا می‌شه؟ (مخزن سوخت)
چقدر می‌خوای کار کنه؟ هرچی بیشتر بخوای از موتور برق استفاده کنی، باید مخزن سوختش بزرگ‌تر باشه که زود به زود نیاز به پر کردن نداشته باشی.

10. موتور برق بی‌صدا هم داریم؟ (منظور از موتور برق بدون صدا)
خیلی کم صدا: منظور از موتور برق بی‌صدا اینه که صدای خیلی کمی تولید کنه.
چطوری صداش کم می‌شه؟
رو یه سطح صاف بذاریش.
صدا خفه کن (مثل اگزوز ماشین) داشته باشه.
کانوپی (اتاقک) داشته باشه.
از موتور برق‌های اینورتری استفاده کنی (یه تکنولوژی خاص که صدا رو کم می‌کنه).
فاصله‌اش از جایی که هستی زیاد باشه.

با در نظر گرفتن این نکات، می‌تونی بهترین موتور برق رو برای نیاز خودت انتخاب کنی و دیگه نگران بی برقی نباشی!

 

 خب، حالا می‌خوایم ببینیم وقتی موتور برق خریدیم، چطوری ازش استفاده کنیم که هم خوب کار کنه و هم زود خراب نشه. یه جورایی مثل این می‌مونه که دفترچه راهنمای یه وسیله برقی رو بخونیم، ولی به زبون خودمونی!

برای اینکه موتور برق‌تون خوب کار کنه و عمر طولانی داشته باشه، این چند تا نکته رو یادتون باشه:

یه نگاه به مصرف برق‌تون بندازین: بهتره ببینین وسایلی که می‌خواین به موتور برق وصل کنین، چقدر برق مصرف می‌کنن. اگه مصرف برق‌شون یه جوریه که انگار یه نیروی اضافی هم می‌کشن (بهش می‌گن توان راکتیو بالا)، شاید لازم باشه یه قطعه‌ای به اسم خازن کنار موتور برق نصب کنین تا کارکردش بهتر بشه. برای وسایلی که موتور دارن (مثل یخچال یا کولر)، استفاده از یه جور “آروم‌شروع‌کن” (راه انداز نرم) می‌تونه کمک کنه که موقع روشن شدن یهویی به موتور برق فشار نیاد.

اندازه نگه دار که اندازه نگه دار است:

بهترین حالت اینه که موتور برق رو تو همون حدی از قدرتش که براش تعیین شده (بار نامی) استفاده کنین. اگه دائم با حداکثر قدرتش کار بکشه، ممکنه زودتر خراب بشه.

بهش برسونین: مثل هر وسیله دیگه‌ای، موتور برق هم نیاز به نگهداری و تعمیرات داره. هر از گاهی یه نگاه بهش بندازین و اگه مشکلی دیدین، زود درستش کنین. این کار باعث می‌شه بازدهی‌اش کم نشه و عمرش طولانی‌تر بشه.

یه جنس خوب بخرین: اگه می‌خواین برای مدت طولانی از موتور برق استفاده کنین، بهتره یه مدل با بازدهی بالا بخرین که با مقدار سوخت کمتری، کار بیشتری انجام بده. همچنین، قدرتش هم باید مناسب وسایلی باشه که می‌خواین بهش وصل کنین.

جاش خنک باشه: جایی که موتور برق رو می‌ذارین باید یه جوری باشه که گرمای تولید شده توسط موتور راحت بتونه خارج بشه و هوا جریان داشته باشه. اگه خیلی گرم بشه، ممکنه خراب بشه.

اصطکاک رو کم کنین: اگه موتور برق به یه سری وسایل مکانیکی وصله، سعی کنین اصطکاک بینشون رو تا جایی که می‌تونین کم کنین. این کار باعث می‌شه موتور برق راحت‌تر کار کنه و فشار کمتری روش باشه.

اگه می‌تونین، تو اوج مصرف برق ازش استفاده کنین: اگه امکانش رو دارین، تو ساعاتی که مصرف برق شهر خیلی بالاست، از موتور برق برای تامین برق مورد نیازتون استفاده کنین. این کار می‌تونه به شبکه برق هم کمک کنه.

با رعایت این نکات ساده، می‌تونین مطمئن بشین که موتور برق‌تون به خوبی کار می‌کنه و برای مدت طولانی براتون برق اضطراری تامین می‌کنه.

 

خب، حالا می‌خوایم ببینیم چطوری از موتور برق‌مون مثل چشم‌هامون مراقبت کنیم که همیشه سالم بمونه و بهمون برق برسونه! انگار داریم یه دوست باارزش رو نگهداری می‌کنیم.

اگه می‌پرسین بهترین راه برای نگهداری موتور برق چیه، این چند تا نکته طلایی رو یادتون نره

روغن عوض کردن، جون دستگاهه:
اگه موتور برق‌تون تازه خریدی و صفره، بهتره هر ماه یه بار یا بعد از هر 50 ساعت کارکرد، روغنش رو چک کنین و عوض کنین. برای دفعات بعدی، بعد از هر 100 ساعت کارکرد یا هر یه ماه، روغن رو عوض کنین. دیگه کم‌کم کهنه کار شد، هر 6 ماه یه بار روغنش رو عوض کنین.

چرا روغن عوض کنیم؟ این کار مثل خون برای بدن موتور برقه و مستقیماً روی عمر طولانی‌ترش تاثیر داره.

فیلتر هوا رو تمیز کنین، نفس دستگاهه:
تمیز کردن فیلتر هوا یکی از مهم‌ترین کاراییه که باید برای نگهداری موتور برق انجام بدین. به طور معمول، بعد از هر 50 ساعت کارکرد، فیلتر هوا رو با یه شوینده ملایم بشورین و بذارین کامل خشک بشه، بعد بذارین سر جاش.

بهترین شوینده چیه؟ بستگی به جنس فیلتر داره، ولی معمولاً آب و صابون ملایم کافیه. بعضیا هم از بنزین استفاده می‌کنن ولی حواستون باشه خطرناکه.

شمع رو تمیز یا عوض کنین، جرقه زندگیه:
شمع موتور برق به خاطر احتراق و دود ممکنه کثیف بشه. برای اینکه موتور خوب کار کنه، هر 6 ماه یه بار شمع رو تمیز کنین. سالی یه بار یا بعد از هر 300 ساعت کارکرد، شمع رو نو کنین.

 

چطوری موتور برق رو روشن کنیم؟ (راه اندازی)

 

حالا که با موتور برق و نگهداریش آشنا شدیم، ببینیم چطوری روشنش کنیم. بیشتر موتور برق‌ها یه جورایی شبیه هم روشن می‌شن،

تو چهار مرحله:
کلید رو بزنین: سوئیچ رو بذارین روی حالت ON.
شیر بنزین/گاز رو باز کنین: شیر سوخت (بنزین، گاز یا هرچی هست) رو بذارین روی حالت ON.
ساسات رو فعال کنین: ساسات موتور رو هم بذارین روی حالت ON (این کار برای روشن شدن اولیه کمک می‌کنه).
استارت بزنین:
اگه هندلیه: دستگیره هندل رو آروم بکشین بیرون. بعد با یه حرکت سریع و قوی هندل رو بکشین و رها کنین.
اگه دکمه‌ای (استارتیه): کلید رو بچرخونین یا دکمه استارت رو فشار بدین و نگه دارین تا موتور روشن بشه. بعد از روشن شدن، کلید رو رها کنین.

با رعایت این نکات ساده، می‌تونین عمر موتور برق‌تون رو طولانی‌تر کنین و همیشه یه منبع برق مطمئن تو خونه یا محل کارتون داشته باشین.

 

 

 

خرید موتور برق می‌تواند یکی از فرآیندهای دشوار باشد و بهتر است برای داشتن خریدی مطمئن با مشاوران و کارشناسان مجرب ما در شرکت مهندسی کمک ابزار در تماس باشید. متخصصان ما به شما این امکان را می‌دهند تا با داشتن خریدی مطمئن، بتوانید بهترین موتور برق را متناسب با نیازها و شرایط خود تهیه کنید و از خرید خود احساس رضایت داشته باشید. هم‌چنین برای خرید خرید تجهیزات برق صنعتی با ما با شماره های 09129177995 و 09173919965 در تماس باشید.

 

خب، تو این مقاله کلی چیز راجع به موتور برق یاد گرفتیم، از انواع و اقسامش گرفته تا اینکه چطوری کار می‌کنه و چطوری باید ازش مراقبت کنیم. ولی با این همه اطلاعات، ممکنه هنوزم خرید یه موتور برق خوب یه کم پیچیده به نظر برسه. واسه همین، بهترین کار اینه که برای یه خرید مطمئن، با کسایی که تو این کار حرفه‌ای هستن مشورت کنین. مثلاً، شرکت مهندسی کمک ابزار (یا هر شرکت معتبر دیگه‌ای تو این زمینه) مشاوران و کارشناسان باتجربه‌ای داره که می‌تونن حسابی راهنماییتون کنن.

این متخصص‌ها بهتون کمک می‌کنن تا با خیال راحت بهترین موتور برق رو با توجه به نیازها و شرایط خودتون انتخاب کنین و بعدش از خریدتون راضی باشین. پس اگه سوالی دارین یا مطمئن نیستین کدوم مدل به دردتون می‌خوره، حتماً با یه مشاور مشورت کنین. یه جورایی مثل این می‌مونه که برای خرید یه وسیله پیچیده از یه متخصص کمک بگیرین تا بهترین انتخاب رو داشته باشین. خیالتون راحت، با کمک کارشناس‌ها می‌تونین بهترین موتور برق رو پیدا کنین!

 

خب، حالا می‌خوایم ببینیم چطوری یه موتور برق بخریم که دقیقاً به درد کارمون بخوره، نه خیلی قوی باشه که پول الکی داده باشیم، نه خیلی ضعیف که وسایلمون رو روشن نکنه! انگار می‌خوایم یه کفش مناسب برای پیاده‌روی بخریم، نه تنگ باشه نه گشاد!

همه موتور برق‌ها یه جور برق استاندارد تولید می‌کنن، ولی همه‌شون برای هر کاری و هر جایی مناسب نیستن. مثلاً یه موتور برقی که برای روشن کردن چند تا لامپ خونه خوبه، ممکنه نتونه دستگاه‌های سنگین یه کارگاه رو راه بندازه.

اولین و مهم‌ترین کار اینه که خوب فکر کنین ببینین دقیقاً چی می‌خواین. انگار می‌خواین یه لیست خرید بنویسین قبل از رفتن به مغازه. باید از خودتون بپرسین:

این موتور برق رو برای همیشه می‌خوام یا فقط وقتی برق می‌ره؟ (مصرف دائم یا اضطراری)
می‌خوام وسایل خونه رو روشن کنه یا دستگاه‌های یه کارگاه بزرگ رو؟ (مصرف خانگی یا صنعتی)
سوختش رو چطوری می‌تونم تامین کنم؟ گاز برام راحت‌تره یا بنزین یا گازوئیل؟ کجا می‌تونم سوختش رو نگهداری کنم؟ (امکانات سوخت)
صدای موتور برق چقدر برام مهمه؟ می‌تونم با صداش کنار بیام یا حتماً باید بی‌صدا باشه؟ (تحمل صدا)

جواب دادن به این سوال‌ها مثل این می‌مونه که جهت قبله رو پیدا کنی قبل از نماز خوندن! راه درست رو نشونتون می‌ده برای انتخاب موتور برق مناسب.
ولی در آخر، مهم‌ترین چیز اینه که موتور برقی بخرین که قدرت کافی برای روشن کردن وسایلتون رو داشته باشه. اگه یه موتور برق خیلی ضعیف بخرین، انگار یه الاغ رو بار کامیون کردین، زور نمی‌زنه!
پس حواستون باشه، اول نیازتون رو خوب بشناسین و بعد موتور برقی رو انتخاب کنین که قدرت لازم رو داشته باشه. اینجوری هم پولتون رو الکی خرج نکردین و هم خیالتون راحته که هر وقت برق رفت، یه منبع برق درست و حسابی دارین.

 

 

خب، حالا می‌خوایم یاد بگیریم چطوری حساب کنیم که وسایل برقی‌مون کلاً چقدر برق مصرف می‌کنن تا بتونیم یه موتور برق با اندازه مناسب بخریم. این کار خیلی سخت نیست، فقط یه کم دقت می‌خواد، انگار می‌خوایم ببینیم چند نفر مهمون داریم تا به اندازه کافی غذا درست کنیم!

قدم اول: ببین هر وسیله چقدر برق می‌خوره:

یه جور برچسب داره: هر وسیله برقی یه جور شناسنامه یا برچسب داره که روش نوشته این دستگاه چقدر برق مصرف می‌کنه (معمولاً با واحد “وات” نشون می‌دن).
اگه برچسب نبود: اگه اون برچسبه کنده شده بود یا اصلاً نبود، می‌تونین تو اینترنت دنبال مشخصات اون مدل بگردین یا اگه نشد، از یه وسیله مشابه حدس بزنین تقریباً چقدر برق می‌خوره.

قدم دوم: یه لیست درست کن:

همه رو بنویس: یه لیست از همه لامپ‌ها، کولر، بخاری برقی، یخچال، تلویزیون، ماشین لباس‌شویی، اتو و هر وسیله برقی دیگه‌ای که می‌خواین با موتور برق روشن کنین رو بنویسین.
برای کارگاه هم همینطور: اگه برای یه کارگاه می‌خواین حساب کنین، همه دستگاه‌های صنعتی رو با مشخصات برقشون (که معمولاً با واحد “کیلووات” یا KW نشون می‌دن) لیست کنین.

قدم سوم: همه وات‌ها رو جمع کن:

جمع بزن: وات مصرفی همه وسایلی که تو لیست نوشتین رو با هم جمع کنین. این عدد نشون می‌ده اگه همه این وسایل با هم روشن باشن، کلاً چقدر برق مصرف می‌کنن.

قدم چهارم: یه کم واقع‌بین باش (ضریب هم‌زمانی):

همه با هم روشن نمی‌شن: معمولاً هیچ‌وقت همه وسایل برقی خونه یا کارگاه با هم روشن نیستن. مثلاً همزمان هم تلویزیون تماشا نمی‌کنین هم اتو نمی‌زنین.
ضریب هم‌زمانی چیه؟ یه عدد بین 0 تا 1 هست که نشون می‌ده احتمالاً چند درصد از وسایلتون همزمان روشن می‌شن. این ضریب رو تو عدد کل وات مصرفی ضرب می‌کنن تا یه عدد واقعی‌تر به دست بیاد. پیدا کردن این ضریب بستگی به خودتون داره که معمولاً چطوری از وسایلتون استفاده می‌کنین.

قدم پنجم: برای دستگاه‌های موتوری یه حساب جدا باز کن (جریان راه‌اندازی):

موتور دارها یه جور دیگه روشن می‌شن: وسایلی که موتور دارن (مثل یخچال، کولر، بعضی از دستگاه‌های صنعتی)، موقع روشن شدن یه لحظه برق خیلی بیشتری می‌کشن تا راه بیفتن (بهش می‌گن جریان راه‌اندازی). این جریان خیلی بیشتر از وقتیه که دارن کار می‌کنن (جریان دائمی).
تو کارگاه مهم‌تره: تو کارگاه‌ها که معمولاً دستگاه‌ها رو جدا جدا روشن می‌کنن، باید حواستون به این جریان راه‌اندازی باشه. موتور برقی که می‌خرین باید بتونه این جریان زیاد رو موقع روشن شدن دستگاه‌های پرمصرف تحمل کنه.
چقدر بیشتر؟ معمولاً جریان راه‌اندازی 1.5 تا 3 برابر جریان دائمیه. اگه توان موتور رو دو برابر در نظر بگیرین، یه دید خوب از مصرف برق موقع روشن شدن دارین.

قدم ششم: یه کم جا بذار برای احتیاط (20 درصد بیشتر):

یه کم بیشتر حساب کن: اون عددی که بعد از ضریب هم‌زمانی و در نظر گرفتن جریان راه‌اندازی به دست آوردین رو یه 20 درصد دیگه هم بیشتر کنین.
چرا؟ چون وسایل برقی با گذشت زمان یه کم فرسوده می‌شن و ممکنه بیشتر از اون چیزی که اول بودن برق مصرف کنن. این 20 درصد اضافه یه جور اطمینانه که موتور برق تو همه شرایط جواب بده.

با این حساب و کتاب ساده، می‌تونین یه تخمین خوب از توان مورد نیازتون داشته باشین و یه موتور برق بخرین که نه کم بیاره نه خیلی بزرگ باشه و پول الکی بدین. انگار دارید لباس اندازه خودتون می‌خرین، نه تنگ نه گشاد.

 

 

خب، تا حالا هرچی گفتیم، درباره‌ی یه جور برقی بود که واقعاً کار انجام می‌ده، مثلاً لامپ رو روشن می‌کنه یا یخچال رو خنک نگه می‌داره. به این جور برق می‌گن توان اکتیو. ولی یه جور برق دیگه هم هست به اسم توان راکتیو که یه کم عجیبه!

توان راکتیو چیه؟
تصور کن یه چیزی هست که واقعاً وجود نداره، ولی انگار یه جور مزاحم برای برق مصرفی موتور برق‌تونه! یه جور نیروی خیالی که خودش کاری نمی‌کنه، ولی روی کارکرد بقیه تأثیر می‌ذاره. شاید یه کم گیج کننده باشه، ولی بدونین که تو جاهای بزرگ مثل کارخونه‌ها می‌تونه دردسرساز بشه.

کجا پیداش می‌شه؟
این توان راکتیو فقط تو وسایلی دیده می‌شه که سیم‌پیچ دارن، مثل همه‌ی الکتروموتورها. هر وسیله‌ای که یه موتور الکتریکی توش باشه، یه مقدار توان راکتیو تولید می‌کنه.

چرا باید بهش اهمیت بدیم؟
از نظر علمی و اینکه چطوری حساب می‌شه، یه بحث ریاضی پیچیده‌ست. برای مصرف‌کننده‌های خونگی معمولاً اونقدر مهم نیست که بخواد روی کارکرد موتور برق‌شون تأثیر بذاره. ولی اگه یه کارگاه بزرگ دارین که کلی الکتروموتور توش کار می‌کنه، قضیه فرق می‌کنه! تو این جور جاها بهتره با متخصص‌های برق صنعتی مشورت کنین. اونا می‌تونن بهتون بگن که آیا نیاز دارین از یه چیزی به اسم بانک خازن استفاده کنین یا نه. بانک خازن یه جورایی می‌تونه توان راکتیو رو کنترل کنه و نذاره دردسر درست کنه.

خلاصه کلام:
هرچی بتونین اثر این توان راکتیو رو کم کنین، شرایط بهتری برای کار کردن موتور برق‌تون با توان مناسب فراهم کردین. پس اگه تو یه محیط صنعتی بزرگ کار می‌کنین، یه مشورت با متخصص ضرر نداره! مثلاً، یه سری فروشگاه‌ها هستن که مشاوره تخصصی هم می‌دن و می‌تونن راهنماییتون کنن.